استون
خواص استون
استون مایعی بی‌رنگ با طعمی شیرین و بویی میوه‌ای تند و خشن است که با فرمول شیمیایی CH3COCH3
شناخته می‌شود، این ماده شیمیایی در ۵۶,۰۵ درجه سانتی‌گراد می‌جوشد و در منفی ۹۴.۰۷ درجه سانتی‌گراد ذوب خواهد شد. استون با وزن مولکولی ۵۸,۰۸ گرم بر مول، ۴ اتم سنگین و یک پیوند کووالانسی دارد. دی متیل کتون در آب با هر غلظتی بر خلاف بیشتر مواد شیمیایی آلی حل شده و با ویسکوزیته‌ای برابر ۰.۳۲ سنتی پوآز، بسیار روان است. شکل فضایی مولکولی استون تری گونال بوده و دانسیته آن در دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد ۰.۷۸۴۵ گرم بر سانتی‌متر مکعب می باشد.
.
کاربردهای استون
استون یکی از حلال‌های آلی بسیار پر کاربرد در صنعت است. حدود یک سوم از کل خرید استون در جهان صرف استفاده به عنوان حلال شده و یک چهارم از خرید استون در جهان صرف تولید سیانوهیدرین استون و متیل متاآکریلیت می‌گردد.
استون حلال بسیار خوبی برای بسیاری از پلاستیک‌ها و بعضی از فیبرهای مصنوعی و رزینهای طبیعی است و از آن برای رقیق کردن رزین پلی استر، پاک کردن ابزار و حل کردن اپوکسی‌های دو قسمتی و کریستال‌های سیانور قبل از سخت شدن استفاده می‌شود. استون به عنوان یکی از مواد فرار رنگ‌ها و نیز ورنی‌های روی چوب نیز کاربرد دارد. همچنین استون به عنوان یکی از مواد اصلی پاک کننده در آماده کردن فلزات قبل از رنگ نقش بزرگی بر عهده گرفته است. از استون به عنوان ضد زنگ فلزات نیز می‌توان استفاده کرد.
استون کاربرد وسیعی در ساخت بسیاری از مواد آرایشی و پزشکی داشته و همچنین به عنوان یک افزونه غذایی پذیرفته شده است.
ایزوبوتانول
نام ماده: ایزوبوتانول
نام تجاری: ایزوبوتیل الكل
خواص فیزیکی و شیمیایی:
Molecular formula :C4H10O
Molar mass :74.122 g/mol
Appearance Colorless liquid
Density :0.802 g/cm3
, liquid Melting point :-108 °C (165 K)
Boiling point :108 °C (381 K)
Autoignition temperature: 415C (779 F
کاربرد ایزوبوتانول:
- به عنوان خوراک واحدهای تولید ایزوبوتیل استات. این ترکیب عموما در ساخت و تولید لعاب و یا سایر مواد مورد استفاده در فرایندهای کوتینگ, به کار گرفته می شود.
- با توجه به خواص ایزوبوتانول, در صنایع غذایی به عنوان طعم دهنده از آن استفاده می کنند.
- به عنوان خوراک واحدهای ایزوبوتیل استرها که جزء مشتقات استرها محسوب می شود. یکی از معروف ترین این ترکیبات, diisobutyl phthalate )(DIBP است که به عنوان ماده اولیه تولید انواع پلاستیک ها کاربرد دارد.
- در تولید پارازایلن که به عنوان یک جزء اساسی در ساخت بطری های پلاستیکی, انواع منسوجات و لباس و پارچه, محسوب می شود. کاربرد دارد.
- حلال های رنگ
- حذف جلا دهنده ها از روی سطوح
- به عنوان افزونه برای رنگ ها به منظور کاهش ویسکوزیته ی محلول رنگ و هم چنین حرکت روان تر قلمو بر روی سطح مورد استفاده قرار می گیرد.
- افروندنی برای سوخت بنزین به منظور جلوگیری از یخ زدن کاربراتور , در خودروهای کاربراتوری.
- به عنوان افزونه برای پولیش خودرو .
باریت کریستال
باریت
باریت در طبیعت به صورت گره ای ، لایه ای و برجای مانده یافت می شود.
مهمترین کانیهای باریم دار عبارتند از : باریت (Baso4) و ویتریت (Baco3)
از باریت در صنعت حفاری (به عنوان گل حفاری) و در صنعت سرامیک (به عنوان همگن کننده ماده مذاب) و در صنعت رنگسازی ، پلاستیک و کاغذ (به عنوان ماده پر کننده) و در صنعت شیمیایی (جهت تولید ترکیبات باریم دار) استفاده می شود.
تالک
تالک یک کانی سیلیکات منیزیم آبدار با فرمول شیمیایی 2 Mg3 Si4 O10 (OH) است .
این ماده به عنوان غلظت دهنده (Thickening agent) و روان کننده Lubricant در صنایع سرامیک ، رنگ و پوشش ، عایق های رطوبتی و همچنین یکی از ترکیبات اصلی مواد آرایشی بهداشتی (صابون ها ، پودر بچه و ....) می باشد.
درجه سختی (Mohs) آن حدود یک است و بیانگر این قضیه می باشد که تالک نرم ترین ماده معدنی موجود است. تالک در آب قابل حل نیست اما تا حدودی در اسیدهای معدنی رقیق حل می شود و بسته به خلوص از رنگ سفید تا سبز متغیر است.
تگزاپون
با نام علمی سدیم لوریل اتر سولفات،خمیر نیمه شفاف سفید یا زرد رنگ غلیظ با بویی ملایم می باشد.
تگزاپون به راحتی و به هر نسبتی در آب حل می شود و از پایداری بالایی نسبت به آبهای سخت برخوردار است.
سدیم لوریل اتر سولفات با نام تجاری تگزاپون شناخته می شود. این ماده با pH خنثی به راحتی قابل استفاده در فرمول های رنگ می باشد که تاثیری بر ویسکوزیته و دیگر خواص فرمول آن ندارد.
کاربردهای سدیم لوریل اتر سولفات (تگزاپون)
سدیم لوریل اتر سولفات یا تگزاپون ماده‌ای است که به عنوان امولسیون کننده، پف دهنده، کف کننده و تسریع کننده انحلال مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل داشتن خصوصیاتی که در بالا اشاره شد از تگزاپون در تولید مواد شوینده، مایع کف کننده، کرم و لوسیون و در صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود.
همچنین این ماده در تولید شوینده‌هایی که براق و غیر شفاف هستند کاربرد دارد، مانند صابون‌ها و شامپو‌های شستشوی سر و بدن و … .
به طور کلی تگزاپون باعث ایجاد و تولید کف می‌شود که این کف سبک برای حذف لایه چربی از روی پوست و مو بسیار مناسب است. این ماده برای تولید بتون نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سدیم بنزوات
بنزوات سدیم چیست؟
بنزوات سدیم به عنوان یک نگهدارنده در غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی ها استفاده شده و موجب افزایش طول عمر این مواد غذایی می شود. هرچند که کاربردهای دیگری نیز دارد. این ماده یک پودر بلوری بی بو است که با ترکیب اسید بنزوئیک و هیدروکسید سدیم ساخته می شود.
.
کاربردهای مختلف این ماده در صنایع
بنزوات سدیم علاوه بر استفاده در غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی ها، به بعضی از داروها، لوازم آرایشی، محصولات مراقبت شخصی و محصولات صنعتی نیز اضافه می شود.
بنزوات سدیم معمولا به عنوان نگهدارنده در لوازم آرایشی و بهداشتی، مانند محصولات مراقبت از مو، دستمال مرطوب، خمیر دندان و دهانشویه استفاده می شود. این ماده دارای کاربردهای صنعتی دیگری نیز می باشد. یکی از مهمترین کاربردهای آن، جلوگیری از خوردگی در موتور خودروها است. می توان از این ماده به عنوان یک تثبیت کننده در پردازش عکس و بهبود قدرت برخی از انواع پلاستیک استفاده کرد.
سیکلوهگزانون
سیکلوهگزانون با فرمول مولکولی C6H10O، یک مایع روغنی بی رنگ است که دارای بویی شبیه استون و نعناع است.
جرم مولی این ماده ۹۸.۱ گرم بر مول است و چگالی آن کمتر از آب است اما بخارات آن سنگین تر از آب است. نقطه ذوب و جوش آن به ترتیب ۴۷- و ۱۵۵ درجه سانتی گراد است و در دمای ۴۳ درجه سانتی‌گراد شعله‌ور می‌شود. این ماده قابلیت حل شوندگی در آب را ندارد اما در استون، اتیل اتر، اتانول و باقی حلال‌های ارگانیک معمول قابلیت حل شوندگی دارد. این ماده به هر دو صورت طبیعی و سنتز شده یافت می‌شود و به مقدار کم در مشتقات نفتی موجود است.
کاربرد سیکلوهگزانون
• از مهمترین کاربردهای این محصول می توان به نقش آن برای تولید نایلون ۶٫۶ و نایلون ۶ اشاره کرد.
•
• برای سنتز داروها، رنگ ها، علف کش ها، آفت کش ها، پلاستیک ها و مواد شیمیایی لاستیک استفاده می شود.
•
• چسب و مواد شیمایی پرکننده از دیگر کاربردهای این ماده است.
•
• بعنوان حلال برای تمیز کردن و چربی زدایی مورد استفاده قرار می گیرد.
•
• روان کننده ها و مواد افزودنی روغن، حلال برای علف کش ها، استات سلولز، نیتروسلولز، رزینهای طبیعی و مصنوعی، واکس ها، چربی ها، و … در دامنه مصرف این ماده قرار دارند.
•
• عامل سطح بندی ودرجه بندی برای صنعت رنگرزی و تمیز کردن ابریشم است.
سیلیس
سیلیس دومین عنصر رایج با 25 درصد فراوانی در پوسته زمین است. این ماده غیر فلزی، سخت است و به رنگ بی رنگ تا خاکستری تیره وجود دارد. سنگ سیلیس دارای مقاومت بسیار بالای است و همین امر موجب شده این سنگ یکی از پرمصرف ترین سنگ ها در طبیعت باشد. این سنگ دارای خواص و کاربردهای گوناگون است.
با توجه به این که این ماده یکی از مواد طبیعی موجود در پوسته زمین است، در صنایع گوناگون استفاده می شود. صنایعی مانند ساختمان سازی یکی از رایج ترین نوع است که به دلیل مقاومت بالای آن در ساخت مصالح و نمای های بیرونی های ساختمان ها استفاده می شود. از دیگر کاربردها می توان به چینی سازی، سندبلاست، پاک کننده های صنعتی، رنگ سازی(جهت بالا بردن مقاومت سایشی رنگ)، لعاب سازی، قالب ریخته گری، چسب سازی،تصفیه آب و ... اشاره کرد.
صابون مول
ونیل فنول اتوکسیلات با فرمول مولکولی C9H19C6H4(OCH2CH2)nOH و نام تجاری کنون و یا صابون مول، یکی از پرکاربرد ترین سورفاکتانت های غیر یونی در شوینده ها است که همانند دیگر سورفاکتانت های غیر یونی موجود از تکرار گروه های اتوکسی به وجود می آید.
ویژگی ها
- این ماده دارای فرمول مولکولی C9H19C6H4(OCH2CH2)nOH می باشد.
- این مواد در حالت عادی به صورت مایعات روغنی و یا جامدات مومی شکل یافت می گردند
- رنگ این محصول از بی رنگ تا نارنجی کم رنگ متغیر می باشد
- NPE ها به طور شیمیایی پایدار و غیر فعال می باشند و pH ای در حدود ۵ الی ۸ دارند.
- درجه ای که این مواد در آب حل می شوند با یکدیگر متفاوت است اما بیشتر آن ها در حلال های آلی به راحتی حل می گردند.
کائولن
کائولن
کائولینیت یا خاک چینی با فرمول شیمیایی AL2Si2O5(OH)4 یک کانی رسی است
نام این ماده از زبان چینی گرفته شده است. این اصطلاح نام تپه ای بوده که از آن خاک کائولن استخراج می شده است.
از پودر کائولن در صنایع کاغذ سازی ، سرامیک ، رنگسازی ،صنایع دیر گداز ، لاستیک و پلاستیک و صنایع دارویی و حشره کش ها استفاده می شود.
بعضی از خواص کائولن به شرح زیر می باشد:
_ از نظر شیمیایی در گستره وسیعی از تغییرات PH بدون تغییر می ماند
_داشتن رنگ سفید که آن را به صورت ماده رنگی قابل استفاده می سازد
_دارا بودن خاصیت پوششی بسیار خوب
_نرمی و غیرسایشی بودن آن
_قابلیت اندک هدایت جریان الکتریسیته و گرما
_ارزانی قیمت آن
کربنات پتاسیم
نام تجاری: POTASSIUM CARBONATE
فرمول شیمیایی: K2CO3
پتاسيم از نظر فراواني، هفتمين عنصر فراوان در پوسته زمين است ماده‌ای بی‌رنگ، بدون بو و نمکی است.
فلز پتاسيم به رنگ سفيد، نقره‌اي و عدد اتمي اين عنصر، پتاس در سنگ‌هاي رسوبي آذرين و دگرگوني و به‌صورت محلول در آب درياها و شورابه‌ها موجود است
واژه پتاس به تمام املاح پتاسيم‌دار محلول در آب اطلاق مي‌شود. پتاس يكي از سه عنصر اصلي در كودهاي كشاورزي است.
مهم‌ترين تركيبات پتاسيم كه به‌عنوان كود كشاورزي مورد استفاده قرار مي‌گيرند، عبارتند ازسولفات پتاسيم منيزيم، KNO3) )نيترات پتاسيم، (K2SO4)سولفات پتاسيم، KCl)) كلرور پتاسيم.
کاربرد کربنات پتاسیم در صنایع غذایی
موارد کاربرد این محصول بسیار گسترده بوده و بیشتر جهت مصارف غذایی و دامی کاربرد دارد.
به‌صورت پودری، ماده‌ای تأثیرگذار جهت از بین بردن و ممانعت از کپک‌زدگی و قارچ و پوسته‌پوسته شدن سیب و همچنین برای کشاورزی طبیعی نیز قابل مصرف است. کربنات پتاسیم معمولاً در آبهای معدنی نیز جهت طعم‌دهندگی استفاده می‌شود.
کربنات کلسیم
کربنات کلسیم با فرمول شیمیایی (Caco3) یک کانی معدنی است که 4% از لایه خارجی کره زمین را تشکیل می دهد . که بصورت Chalk (گچ) و سنگ آهک (Limestone) و سنگ مرمر (Marble) در طبیعت یافت می شود.
از پودر میکرونیزه این ماده به عنوان فیلر به وفور در صنایع کاغذ سازی ، انواع پلاستیک ها ، رنگ ها و پوشش ها استفاده می شود و به دلیل قیمت کم ، جذب روغن اندک ، سهولت پخش در محیط های مختلف ، درخشندگی خوب و سختی پایین یکی از مواد معدنی بسیار پر مصرف در صنایع است.
خوشبختانه بدلیل وجود معادن غنی در استان لرستان ، ایران یکی از تولید کنندگان مطرح این ماده با بالاترین خلوص ممکن در جهان می باشد.